Vorige week had ik het genoegen om samen met prinses Astrid en minstens 150 ondernemingen naar Zuid-Afrika te gaan. Naast de prinses vlogen er ook ministers op en aan en was de pers groot aanwezig. Gezien het voor prinses Astrid de eerste keer was zal de hoge opkomst van ministers en pers (vaak gaan deze wel hand in hand) er wel iets mee te maken hebben.

Men dient dit te zien als een studiereis waar men tevens met andere bedrijven uit België van gedachten kan wisselen met hun bedrijfsleiders of verantwoordelijken. Naast de enkele dozijnen kennismakingen had ik ook een aantal afspraken met overheidsinstellingen die zich bezig houden met industriële ontwikkelingen op lange termijn. Ook hier staat de duurzame sector nog maar in zijn kinderschoenen en zien we grote wijzigingen in het beleid.

Zonder al te veel in de cijfers van Zuid-Afrika op te gaan, toch enkele opvallende kenmerken met betrekking tot onze energiesector. Zo komt 84% van de elektriciteitsproductie nog steeds van steenkool of moet ik bruinkool zeggen gezien men de superieure koolsoort houdt voor exportredenen. Dit neemt niet weg dat de regering daar ook streeft naar meer duurzame energie en de eerste tenders voor wind- en zonnepanelenparken al enige tijd in de markt zijn.

Of de lokale energiemaatschappij Eskom er wakker van ligt weet ik niet, maar ze begint zoals in veel andere landen wel al te communiceren over het negatieve effect van duurzame energie op zijn netwerk. Verder wordt ook snel gezegd dat uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk niet direct gebeurt of toch volgens eigen tempo. Ook hier zal de regering een dergelijke monopolist moeten dwingen om prioritair toegang te geven aan duurzame projecten en het netwerk uit te breiden richting gebieden waar duurzame energie zelfs nog een groter verschil kan maken.

Gezien de huidige elektriciteitscentrales vooral bestaan uit grootschalige kolencentrales heeft Eskom natuurlijk een heel ander belang en dat is zolang mogelijk deze centrales uitbaten tegen de hoogst mogelijke marge. Begrijpelijk, maar hierdoor zal het land zijn objectieven voor reductie van CO2 - duurzame productie en dergelijke nooit halen.

Een ander voordeel dat Zuid-Afrika ook biedt is zijn volwassen banksector die in staat is om dergelijke projecten te financieren op voorwaarde dat de overheid zijn rol speelt. Gezien de jonge fase waarin duurzame projecten zich daar bevinden zal de overheid een goede strategie dienen te ontwikkelen en deze ook actief mee ondersteunen. Het land heeft voor biogas en biomassa ook veel potentie gezien zijn grote omvang en behoeften.

De tegenstelling tussen arm en rijk is zeker iets wat ook in dit land zeer opvallend is en tegelijkertijd ook duidelijk maakt voor welke uitdagingen zij nog staan. Gezien de vooruitzichten voor economische groei voor het ganse Afrikaanse continent hebben zij theoretisch het vermogen om deze welvaartsbrug te bouwen voor iedereen op voorwaarde dat de corruptie die er is, een halt wordt toegeroepen.

De missie was goed georganiseerd en de gesprekken en recepties verliepen in een positieve sfeer tussen alle deelnemers. Donderdag was er blijkbaar vlak voor de middag een forse spanningsdip in België door een ontploffing in een hoogspanningsstation in Machelen waardoor de stroom enkele seconden uit viel in het land en dat gebeurt toch niet zo vaak. Radio 1 belde mij voor een reactie en voor ik het wist kreeg ik telefoon uit België van mensen die mij gehoord hadden, toch eigenaardig als je zowat tienduizend kilometer weg bent en mensen je
horen op de radio, een leuke anekdote voor later.

Ook in Johannesburg is de elektriciteit even weg geweest door onweer, trouwens voor een ontwikkeld land als Zuid-Afrika schijnt dit zeer regelmatig te gebeuren wat op zich ook bewijst dat zelfs grote monopolisten er niet in slagen om kwaliteit te garanderen. Ook heb ik veel vragen gekregen over Electrawinds en wat er zou gaan gebeuren, hierop kan ik alleen zeggen dat ik hoop dat alles goed zal gaan in deze periode voor hun.