Dat er een versnelling in de energietransitie nodig is, is de afgelopen weken weer eens extra duidelijk geworden. Het laatste IPCC rapport was vernietigend en door de oorlog in Oekraïne willen we het liefst zo snel mogelijk van het Russische gas afstappen. Het zou het perfecte moment kunnen zijn om de inzet van groene waterstof flink te verhogen.

Heb zelf mee anderhalf jaar geleden VoltH2 opgericht dat actief is met de ontwikkeling, bouw, investering en uitbating morgen van groene waterstof fabrieken.   Gezien ik al een jaar of twintig werkzaam in de energiemarkt ben heb ik de potentie van groene waterstof zien groeien. Nu er steeds meer wind op zee bijkomt biedt dat ook kansen voor de groei van het gebruik van groene waterstof. Waterstof is namelijk enorm veelzijdig. Je kan het natuurlijk inzetten om stroom op te slaan, maar ook als grondstof en als brandstof in de bouwsector. En daarnaast is het een goede brandstof voor allerlei soorten zwaardere mobiliteit.

Eigenlijk is groene waterstof in de energietransitie een ‘new kid on the block’. Windenergie, zonne-energie, biogas en biomassa hadden we al, maar we waren nog op zoek naar een grote energiedrager. Waterstof is er zo één die bovendien al decennialang gebruikt wordt in havens, kunstmestbedrijven en de petrochemie, maar het waterstof dat daar nu gebruikt wordt is grijs, gemaakt van aardgas. Om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen moeten we zorgen dat ook de waterstof die in deze sectoren gebruikt wordt CO2-neutraal wordt. Bijvoorbeeld door gebruik te gaan maken van blauwe of roze waterstof, maar beter nog is het om gebruik te gaan maken van groen waterstof op basis van groene stroom.

En daar liggen ook kansen voor andere sectoren, zoals het transport. Momenteel wordt onze transportvloot vooral gedreven door zware diesel en kerosine. Bij personenwagens gaan we daarom steeds meer over op elektrische auto’s, maar zo’n batterij is niet sterk genoeg voor het zwaardere transport, transport via het water of zelfs transport via de lucht. In 2025 willen ze zelfs al de eerste testen gaan doen met waterstof voor grote vliegtuigen, daar zien we dus ook een grote kans voor verduurzaming.

En dan is er nog de bouw, waar ook enorme hoeveelheden CO2 worden uitgestoten. Op een grote werf staan generatoren die dag en nacht stroom geven. Die kan je perfect laten lopen op waterstof. Dat levert je naast de milieuwinst ook nog eens minder lawaai en stank op.

Om aan al die verschillende vragen te voldoen zullen we in de toekomst ook waterstof moeten gaan importeren vanuit het buitenland, maar voordat het zo ver is moeten we eerst de basisinfrastructuur in Nederland op orde stellen. Ben dan ook erg blij dat we afgelopen najaar groen licht hebben gekregen voor de bouw van de eerste waterstoffabriek van Nederland, en onlangs kwam daar ook al de vergunning voor een tweede fabriek bij. Deze zullen in Vlissingen en Terneuzen komen te staan, en dat is niet toevallig. In Zeeland zitten ook een aantal grote afnemers van waterstof waar we nauw mee samen willen gaan werken.  Daarnaast komt hier ook een hoop windenergie aan land, die we kunnen inzetten om de groene waterstof mee te maken.”

Ook de derde vergunningsaanvraag, voor een waterstoffabriek in de provincie Groningen, zal voor de zomer ingediend worden. “De komende jaren hopen we er nog veel meer sites bij te krijgen, maar zodra we de subsidie rond hebben gaan we in Zeeland in ieder geval van start met de bouw. Ook de randvoorwaarden voor de transitie naar groen waterstof, zoals een infrastructuur om het waterstof van onze fabriek naar de afnemers te brengen, zullen de komende jaren gerealiseerd moeten worden. Met die infrastructuur zijn Gasunie en haar Belgische tegenhanger Fluxys nu bijvoorbeeld hard bezig. Als alles goed gaat, starten we midden volgend jaar met de bouw en zullen we midden 2024 beginnen met proefdraaien. Eind 2024 zijn we dan volledig operationeel in Zeeland en een kwartaal of twee later hopelijk ook in Groningen.

En dat is hard nodig om aan de klimaatdoelstellingen te kunnen voldoen. De wereld is veranderd en fossiele brandstoffen zijn niet langer alleen vervuilend, maar zijn door de huidige crisis ook een stuk duurder geworden. Dat betekent dat de ruimte voor groene waterstof steeds groter wordt en dat er ook marktwerking zal ontstaan. Daardoor zal groene waterstof écht één van de bouwstenen van de energietransitie worden.