De wereld staat even stil dezer dagen of toch één van de honderdduizend diersoorten namelijk de mens.  Even zijn we allen gelijk en blijkt de kwetsbaarheid van een globale wereld die als zowat enige absolute doel heeft om te groeien.

Er zijn al drastische maatregelen genomen om de zwakkeren, ouderen en zieken te beschermen tegen een onzichtbare vijand en dat is zeer terecht.  Wat is de prijs van een mensenleven? Gelukkig waardeert de mensheid deze zeer hoog en is men bereid om hier een prijs voor te betalen. 

Ook al beseffen velen wellicht niet dat de prijs van de remedie wel eens hoger kan worden dan de kwaal maar dat wil nog niet zeggen dat het niet de juiste weg is.  Of er na deze uitbraak echte lessen zullen getrokken worden is nog af te wachten maar er kan ook veel goeds komen uit dergelijke crisis.

In het verleden hebben we veel grotere rampen gekend zoals de tweede wereldoorlog of hongersnoden waar miljoenen mensen jaarlijks het leven lieten en ook hier kwamen we sterker uit. 

Voor de energiesector is het ook niet “business as usual” ook al blijft het licht branden of de verwarming geeft ons nog steeds comfort.  Geld kun je maar één keer uitgeven en de illusie dat je met geld alles kunt kopen is niet correct.  De verduurzaming van onze sector zou wel eens het kind van de rekening kunnen worden en ervoor zorgen dat er op lange termijn vele malen meer mensen het onderspit moeten gaan delven.

De lucht mag al in decennia niet meer zo schoon geweest zijn of het water in Venetië nog nooit zo helder en rustig het is verre van zeker dat we binnen enkele maanden niet terug naar ons oude patroon gaan.  En toch is dat bijna niet voor te stellen nu we onze kwetsbaarheid echt voelen en de nederigheid ons leert dat we anders moeten gaan leven.  Terug naar grootmoederstijd met de IT van vandaag.  Hiermee bedoel ik terug vakantie in eigen land bijvoorbeeld in plaats van reizen naar verre exotische bestemmingen, deze kun je ook bezoeken in virtual reality.

Ondertussen valt ook de duurzame sector tijdelijk stil en zal zij lang nadat Covid-19 verdwenen is weleens te gevolgen kunnen gaan dragen.  Dat vandaag alles moet wijken om dit virus in te dijken is natuurlijk helemaal terecht alleen gaat het vele geld ook voor een deel naar zaken die niet meer thuishoren in de economie van morgen.  De Europese Commissie stelt terecht dat we na deze gezondheidscrisis een nieuwe economie moeten gaan ondersteunen.

Eén die niet gebaseerd is op het gebruik van hoofdzakelijk fossiele brandstoffen maar één die kan produceren zonder het milieu en klimaat te belasten.  Anders gaan leven zal ook een belangrijk deel worden van deze enorme omwenteling.  De spreekwoordelijke kerktoren mag weer haar centrale rol gaan spelen, niet om massa’s naar binnen te krijgen maar vooral om de nadruk te leggen dat leven in de nabije omgeving helemaal niet slecht hoeft te zijn.

Zo laat je meer plaats voor anderen in delen van de wereld die zelfs nog niet in hun basisbehoeften kunnen bestaan omdat wij toch minstens drie keer per jaar op vakantie moeten gaan naar “verwegiestan”.  Het is moeilijk om te veranderen maar men moet deze gezondheidscrisis zien als een kans om beter in harmonie te gaan leven met wat onze planeet kan dragen.

De enige goede berichten die we nu bijna dagelijks over ons heen krijgen naast al het virus nieuws zijn zaken die gaan over gezondheid en dan vooral dan de verbeterde luchtkwaliteit in sommige regio’s die bekend staan om hun vieze lucht.

Ondertussen start de fabriek van de wereld weer voorzichtig op en zal de stroom van goederen weer op gang komen ook al is deze voor een deel ook nooit gestopt.  In Nederland gaat de installatie van de vele zonneparken voorlopig op een lager pitje en mag men verwachten dat ook deze sector wel een behoorlijke dip zal krijgen als deze gezondheidscrisis nog enige tijd doorgaat.  De vele ontwikkelaars die leven van hun opties op land hadden zich al rijk gerekend maar die vlieger zal voor een aantal wel eens kunnen gaan tegenvallen. 

“Never waste a good crisis” wilt meestal zeggen dat de huidige actoren in de duurzame markt wel eens onder druk kunnen komen te staan wegens het opdrogen van hun ontwikkelingsgeld.  Deze niet essentiële bedrijfstak (toch niet op dit ogenblik) zie je vaak als eerste verdwijnen als er grote schokken zijn, in België was dit bijvoorbeeld na het snel opdrogen van de subsidie voor zon die op enkele maanden tijd de sluiting van vele ontwikkeling en installatiebedrijven betekende en duizenden jobs gingen verloren. 

De overheid heeft even geen oren naar klimaat, en dat zie je al door het uitstellen van de Nederlandse regering van haar klimaatplannen update, en dat zou wel eens heel lang kunnen doorgaan.  Het herstel zou wel eens vele jaren in beslag kunnen gaan nemen en geld kun je nu eenmaal maar één keer uitgeven.  De dagelijkse terugkeer van statistieken die het aantal doden weergeeft doet het vertrouwen geen goed ook al kan men met te veel cijfers ook wel eens het tegendeel krijgen.  De mens slikt maar zoveel slecht nieuws en dan haakt hij af. 

Voor onze sector is het laag zitten en de storm uitzweten en hopen dat er daarna nog enige interesse is voor de generatie na ons, die toevallig of niet ook niet in de gevarenzone zitten met dit virus.  Zonder gelovig te zijn kun je toch moeilijk anders dan deze gezondheidsrisico’s als een signaal te zien, moeder natuur roept; stop en ga het anders doen.

In ieder geval wens ik één ieder veel geluk, gezondheid en wijsheid toe de komende tijd om alles in het juiste perspectief te willen blijven zien en ook na dit virus zullen of beter gezegd kunnen we hier sterker uitkomen als mensheid.