Heeft Limburg recent zijn maanlanding gekend?
Nieuwjaar is in ieder geval bij uitstek het moment om onze goede voornemens kenbaar te maken. Limburg heeft alvast de ambitie om een leider te worden in de energietransitie uitgesproken. Dat de provincie daarbij een sterke coördinerende rol moet oppakken is duidelijk, want iedereen beseft dat deze Deltawerken voor Limburg een ongekende grote uitdaging inhouden.
De gezonde ambitie van Limburg om in de energietransitie van huidig hekkensluiter een leider te worden dient vanzelfsprekend gevolgd te worden met een duidelijke visie. De vraag is hoe het daar mee staat, gelet op het magere resultaat dat we tot nu toe als provincie voorleggen op dit gebied.
Ondertussen dient Limburg ook nog eens een tweetal regionale energiestrategieën uit te werken, Noord-Midden en Zuid-Limburg, waaruit moet blijken dat we (minimaal) gaan voldoen aan de doelstellingen zoals die zijn goedgekeurd in het Klimaatakkoord.
Het tijdens de nieuwjaarsrede uitgesproken streven om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te behalen alleen zijn nog niet voldoende om leider te worden. Aanwijzingen daarvoor zijn volop te vinden in regio’s en landen om ons heen die sneller willen gaan dan de Europese doelstellingen naar 2050 toe met als voornaamste doel om de uitstoot van broeikasgassen naar nul te brengen.
Kijkende naar de grote vervuilers vandaag de dag zijnde industrie, landbouw, woningbouw, transport en gezinnen in Limburg dienen we voor al deze onderdelen te streven naar een doelstelling die sneller en hoger is dan het recent goedgekeurde Klimaatakkoord.
Om dit mogelijk te maken moeten we terug naar het tekenbord en kijken hoe Limburg deze terechte ambitie wil waarmaken en welke middelen hiervoor nodig zijn. Hiervoor zouden ze we het best de knapste koppen in en buiten Limburg samen zetten om zo te kunnen gaan bepalen waar we moeten op inzetten want alles doen is onmogelijk.
Het is opvallend te noemen dat er zo weinig over de grens wordt gekeken en de Euregio lijkt verder weg dan ooit. Dat bijvoorbeeld op een spreekwoordelijke steenworp de grootste technische universiteit van Noordwest-Europa in Aken staat en een interessante bondgenoot in dezen kan zijn zou ik zeker niet negeren. Duitsland rekent ook op dit instituut om te komen tot oplossingen voor morgen en Limburg kan hier samen met haar kenniscentra ervoor kiezen om samen te werken en zo innovatie te stimuleren ook over de landsgrenzen heen.
Maar eerst dienen we dus een eigen Limburgse visie te ontwikkelen waar we willen op inzetten en ook hier kunnen we kijken wat onze grote buren doen gezien we zo kunnen leren en ook samenwerken. Wind op land gaat het in Limburg niet worden door gebrek aan plaats en wind, daar komt dan nog bij dat door de snellere evolutie van windmolens op zee en hun beter rendement men zich terecht de vraag kan stellen of in dichtbevolkte landen zoals Nederland niet op andere technische oplossingen ingezet moet worden. Ik noem maar een dwarsstraat; waarom ontwikkelt Limburg niet meer initiatieven op het vlak van waterstof zodat onze zware industrie in Geleen hier gebruik van kan gaan maken? Waarom koppelen we ons wagentje niet aan Duitsland in de ontwikkeling van een netwerk van tankstations met waterstof zodat onze zware transportmodi morgen hiervan gebruik kunnen maken?
Dit zijn slechts enkele innovaties die op dit ogenblik in de wereld spelen, maar natuurlijk niet voldoende om onze ambitie waar te maken. Energiebesparing is vaak een ander ondergeschoven kindje doch heeft van alle onderdelen deze het meeste potentieel. We gaan vandaag de dag zeer kwistig om met onze energie, het vliegt vaak letterlijk de ramen uit en ook hier laten we nog grote kansen leggen. De introductie van Artificiële Intelligentie in de bebouwde omgeving kan zo al een reductie opleveren van 25% zonder dat we hele gebouwen dienen te renoveren, iets wat natuurlijk wel nodig blijft.
Bovenstaande suggesties duiden allemaal in één richting; meer van hetzelfde kan niet de oplossing zijn en nieuwe paden zijn ook voor Limburg nodig om zijn ambitie waar te maken en te zorgen voor een wereld waar de komende generaties ook kunnen genieten van een leefbaar klimaat.
Dat deze uitdaging groter is dan de Deltawerken die ooit zijn ontstaan uit de ramp in Zeeland in 1953 noopt tot coördinatie en het inzetten van middelen zonder weerga. Limburg heeft behoefte aan een nieuw klimaat en energiebedrijf om dit op zich te nemen zodat haar visie afgestemd kan worden de gemeenten, bedrijven en zijn inwoners.
We hebben dus een bedrijf nodig dat werkt voor Limburg, dat investeert in ons eigen gebied en waar de resultaten ook zichtbaar zijn. Als klimaatbedrijf werken we hand in hand met lokale bedrijven en burgers en stellen we kennis en middelen ter beschikking waar mogelijk. De samenleving en dit bedrijf moeten in staat zijn om de uitrol van een duurzame visie te ondersteunen en er tegelijkertijd voor zorgen dat het vooral de bedrijven en burgers zijn die hierbij betrokken worden.
De middelen die nodig zijn gaan ver voorbij onze huidige mogelijkheden, maar deze zijn zeker aanwezig wanneer een gezamenlijke visie gedragen wordt door de samenleving. De bevolking mobiliseren om deze klimaatuitdaging aan te gaan is niet eenvoudig, maar mogelijk! Waarom geen energie en klimaatobligaties uitbrengen waar burgers en bedrijven op kunnen intekenen om zo de nodige middelen te mobiliseren? Een uitgekiende strategie zorgt ervoor dat zowel de kosten als baten in Limburg blijven.
De economie in Limburg in 2050 dient er één te zijn die rekening houdt met de beperkingen en dus duurzaam is, maar tegelijkertijd innovatie en werkgelegenheid brengt voor haar bedrijven en burgers. Wat we nodig hebben is leiderschap en toekomstvisie die verder gaat dan enkele jaren en een duurzaam antwoord geeft op de samenleving van morgen.
Iedereen moet mee in bad om deze grootste uitdaging uit de menselijke geschiedenis tot een goed einde te brengen waarvan we heel goed weten dat falen geen optie is.