Energie-Blog

André Jurres

Ook al is zeker nog niet alles gezet over het 6de klimaatrapport van het IPCC toch is alles op de achtergrond verdwenen door de waan van de dag en mediagenieke momenten.  De evacuatie(lees vlucht) uit Kaboel trok al het nieuws naar zich toe.  Natuurlijk terecht dat zo’n event enige aandacht krijgt maar het blijft frappant dat vooral acute zaken ons leven blijven domineren.  Het hier en nu bepaald en alles voor de toekomst is niet echt ons probleem.

Dat de inflatie hogere toppen bereikt momenteel heeft allerlei oorzaken maar de hogere energieprijzen zijn hier één van de grote oorzaken.  Op zich is het positief als fossiele brandstoffen duur worden op voorwaarde dat de duurzame alternatieven dan relatief goedkoper, lees competitiever, worden.  De bedoeling is toch dat we steeds voor het duurzame alternatief gaan, niet?

Hier wringt wel het spreekwoordelijke schoentje want de stroombeurzen blaken terug van gezondheid door de herstelde elektriciteitsprijs.  Lees het woord hersteld want eigenlijk is de prijs nu min of meer op een normaal niveau waar producenten behoefte aan hebben.  De prijs was sinds de crisis in 2008 werkelijk naar een vloerprijs gegaan dat zowat alle producenten, behalve degene met afgeschreven kerncentrales of oude kolencentrales, met zware rode cijfers werkten.  De honderden miljarden Euro’s die afgeschreven zijn in gascentrales, en de vele die werden afgebroken en gestopt, zorgen nog steeds voor opvliegers bij de eigenaars.

En toch is het herstel van de stroomprijzen niet alleen maar goed nieuws want deze is ook mee gestegen door de stijging van de gasprijzen.  Indirect krijg je dus weer een effect door fossiele brandstoffen in zaken zoals groene stroom.  Het is niet logisch dat zon en wind geproduceerde MWh mee stijgen in dezelfde trend want zij hebben geen onderliggende brandstofkost.

De verstoring van dit prijsmechanisme of beter gezegd de gebrekkige werking van de stroombeurzen en bij uitbreiding de energieprijs is nog maar aan zijn begin stadium en de grilligheid ervan gaat nog enorm toenemen.  We zien nu al binnen sommige dagen enorme schommelingen in de elektriciteitsprijs en dit fenomeen gaat niet alleen meer gebeuren hij gaat vooral in zijn extremiteit toenemen.  Dagen van prijzen van vele honderden Euro’s per MWh gaan eerder de regel worden dan de uitzondering maar ook aan de andere kant ga je veel meer negatieve prijzen krijgen binnen een dag een heel het jaar door.

De term “scarcity”(schaarste) prijzen zegt sommige misschien nog niet zo veel maar het een term waar u maar beter gaat aan wennen.  De schaarste op bepaalde momenten gaat enorm toenemen en dit in beide richtingen.  Of je veel te weinig hebt of veel te veel van opgewekte stroom het zorgt allebei voor volatiliteit in de prijs.

Goedkope oplossingen zijn er niet, sommige spreken van batterijen als de oplossing maar dat is jammer genoeg niet helemaal waar, natuurlijk kunnen batterijen ook voor oplossingen zorgen en dit zeker op woonwijk niveau.  Als iedereen in de toekomst een elektrische wagen heeft, wat trouwens vandaag niet mogelijk is gezien de draagkracht van onze lokale netten, kan met slimme IT deze veelheid van batterijen als opslag ingezet worden.  Helaas is dit slechts voor relatief kleine en lokale volumes, lees geen oplossing voor de grootste verbruikers namelijk de industrie.

Natuurlijk kun je ook grotere batterij opstellingen bouwen en die komen er ook zeker, alleen wederom zijn zij slechts een klein deel van de oplossing voor de gigantische hoeveelheden teveel stroom die wij op momenten gaan hebben.

Als je de samenleving van fossiel wilt wegkrijgen en je ziet duurzame elektriciteit als de oplossing dan dient een klein land als België met het huidig jaarlijks verbruik van 80-85 TWh zowat het viervoudige te gaan voorzien, 320-340 TWh stroom produceren in België met alleen maar zon en wind is een gigantische uitdaging en weinig realistisch.  Gezien kernenergie, terecht voor de huidige types, in de ban is geslagen sinds het ongeluk in Fukushima kunnen we hier niet meer op rekenen.  Dat België op dit ogenblik moet kiezen voor nieuwe gascentrales is alleen maar door een gebrek aan alternatieven en niet omdat men er blij van wordt.  Dat men gascentrales zelfs nu moet gaan subsidiëren is zowat de finale nekslag voor enige marktwerking op het vlak van productie.  Wie gaat er nu ooit nog een centrale bouwen zonder subsidie?

Ondertussen roept men weer moord en brand met de hogere huidige energieprijzen en regeert de korte termijn.  Geen enkele visie te bespeuren bij onze politici hoe ze duurzame energie nu werkelijk de beste keuze willen laten worden, dat groene stroom vandaag vele malen meer kost dan bijvoorbeeld aardgas is een schande en men heeft de middelen om hier iets aan te doen.  Het verschuiven van belastingen, btw op groene stroom naar zaken als stookolie, kerosine en aardgas lijkt me een aangewezen moment.  Dat de gasprijs wel weer zal gaan dalen is waarschijnlijk gezien de voorraden nog meer dan groot genoeg zijn, voor de elektriciteitsprijs is dat een stuk minder zeker gezien vele centrales uit dienst worden genomen.  Naast kerncentrales in Duitsland en België worden ook alle kolencentrales op termijn uit dienst genomen.  Dit gaat logischer wijze de prijsdruk, lees de werking tussen vraag en aanbod, eerder opwaarts houden.