Kijkt men naar de tekeningen van kinderen dan ziet men zo goed als altijd perfecte situaties in een gelukkige omgeving. Kinderen slagen er steeds weer in om met een enthousiasme nieuwe creaties te maken die blijk geven van verbeelding. Een samenleving die vooruitstrevend wil zijn, moet dit stimuleren gedurende het hele leven. Dat ons huidig onderwijssysteem teveel gebaseerd is op meten en weten hebben we allemaal aan de levende lijven kunnen ondervinden. Natuurlijk is kennis onontbeerlijk om vooruitgang te kunnen boeken, maar er moet ruimte blijven voor het maken van fouten .
Het is door fouten te maken dat we technologische vernieuwing steeds verder drijven. Ons onderwijssysteem bestraft echter het maken van fouten, terwijl men eigenlijk ook zou moeten belonen. Ondernemen lijkt wat dat betreft ook voor een deel deze richting op te gaan, want risico's nemen wordt steeds moeilijker aanvaard. Het ter beschikking hebben van risicokapitaal in een samenleving is een van de pijlers voor economische dynamiek.
In 2001 werkte ik voor een telefoonbedrijf die op dat ogenblik in Duitsland voor 8 miljard euro een umts-vergunning had gekocht en de ambitie had om daarmee zijn positie in die markt als mobiele operator te versterken. Zelf kwam ik met het voorstel om 50 miljoen euro te investeren in een virtueel fabriek met uitsluitend jongeren in dienst (tussen 18 en de 25 jaar) die massaal nieuwe diensten (lees app's) op het toekomstig breedbandnetwerk zouden ontwikkelen. Hoewel het idee positief werd onthaald, was er toch aarzeling om nog extra geld uit te geven daar er al miljarden waren uitgegeven.
Nu tien jaar later zien we wat het resultaat is met de tienduizenden app's van bedrijven als Apple, Android en hun partners die de volledige inhoud in handen hebben. De telecomoperatoren hebben na het verkrijgen van hun draadloze breedband vergunningen een historische kans gemist om in een nieuwe markt te stappen, naast hun traditionele diensten van het transporteren van bits en bytes. Door dit gebrek aan wil om te innoveren zien we nu dat de marges en omzetten van deze transportbedrijven beginnen te dalen. Zonder nieuwe richtingen in te slaan of uit te breiden zijn deze bedrijven gedoemd om in een steeds marginaler verdienmodel te werken.
Dat de klanten vandaag het gevoel hebben dat er technologisch een snelle evolutie is van diensten en apparaten is vooral te danken aan bedrijven zoals Google, Facebook, Apple, etc. Nochtans hadden de telefoonbedrijven de geldstromen om hun waarde in de keten te vergroten en zijn ze lui geworden door de grote marges in hun traditionele transportactiviteiten. Ditzelfde geldt trouwens voor bedrijven als Nokia en Rim die te weinig innovatief geworden zijn dankzij hun, op dat ogenblik, dominant marktaandeel. Jezelf opnieuw blijven uitvinden is een enorme uitdaging en betekent dat je constant verse ideeën moet toelaten en, op dat ogenblik je succesvolle bedrijfsmodel in vraag moet durven stellen.
De meest succesvolle ontwikkelingen die we nu nog zien bij de telefoonbedrijven zijn technisch zo goed als allemaal ontwikkeld in de jaren 90 toen er nog een langetermijnvisie was voor innovatie, onderzoek en ontwikkeling. Zaken zoals adsl, waar België als pioneer heeft gefunctioneerd, brengen ons vandaag tv via de koperkabel van dezelfde telefoonbedrijven.
Nog steeds zijn er mogelijkheden voor de telefoonbedrijven om uit hun traditionele activiteit te gaan als men de bandbreedte van glasvezel kent. Glasvezel bij alle bedrijven en gezinnen is voor de meeste nog steeds geen realiteit, maar zelfs al zou dit vandaag reeds het geval zijn, moet men niet vergeten dat het niet de vezel is die inkomsten brengt, maar wel de diensten die erover worden aangeboden. De noodzaak voor intelligente sturing tot op huisniveau om naar een duurzame huishouding te gaan is een van de mogelijkheden waar de traditionele telefoonbedrijven sterk kunnen staan om zo ook de brug te slaan naar de energiesector bijvoorbeeld. Men dient zich bewust te blijven van die sectoren waar een groei te verwachten valt en zelfs noodzakelijk zijn.
Het blijft toch frappant dat een bedrijf als Belgacom niet eerder zijn energiehuishouding heeft verduurzaamd en dit via eigen investeringen. Te laat is het zeker nog niet, gezien de potentiële slagkracht van dit bedrijf en de sterke organisatie met vele technische medewerkers. Gezien de energiesector in de toekomst er drastisch anders zal uitzien en steeds meer gestuurd zal worden, zelfs tot en met ieder toestel in uw huis of bedrijf, komt dit steeds dichter bij de kennis en ervaringen van een telefoonbedrijf.
Ook zal de uitbreiding van een bedrijf als Belgacom naar nieuwe activiteiten, zoals de duurzame energiesector ervoor zorgen dat we een deel kennis en kunde gaan hebben die verankerd blijft in eigen land. Voor het bedrijf heeft het als voordeel dat ze terug kunnen gaan groeien naar jaren van relatieve stagnatie.