Dat deze week in het teken zou staan van de klimaatconferentie in Bonn leek mij duidelijk, maar niks is minder waar. De kranten blijven leeg, de aandacht gaat naar de zoveelste financiële Paper waarin staat hoe oneerlijk de wereld is en de afgunst met de minuut toeneemt.
Nu is het volkomen terecht dat ook multinationals hun deel van de belastingen betalen, alleen blijken overheden vaak mee aan de bron te zitten van het kwaad. Vele overheden hebben vaak zelf offshore constructies waarvan ze daarna het bestaan niet meer weten. Mij leek de gebeurtenis in New Delhi van een heel andere omvang, alleen heeft de media daar slechts één dag interesse voor.
Nochtans hangen deze zaken wel degelijk samen, de reden waarom ook nu in New Delhi de toestand met de kwaliteit van lucht zorgwekkend wordt is de ongebreidelde groei en dus economische ontwikkeling die alle kanten op schiet. De overheden dienen spelregels te introduceren die zorgen dat groei hand in hand gaat met duurzaamheid alleen durft men er niet aan te beginnen. Begrijpelijk in een democratie want je wint er geen verkiezingen mee.
De macht van de korte termijn regeert en heeft indrukwekkende geld voorraden om haar eisen kracht bij te zetten. De winst van het volgend kwartaal is leidend geworden, zonder dat men rekening houdt dat de lange termijn hierdoor ondermijnd wordt. Terugkomend op Bonn werd er op voorhand al ingespeeld de verwachtingen laag te houden en ziet men deze conferentie vooral als voorbereiding op de volgende in Polen.
Dat een grondige voorbereiding noodzakelijk is lijkt logisch, alleen zou men er goed aan doen om ook al enkele dringende beslissingen te nemen gezien deze vervolgens dan in ieder land nog moeten goedgekeurd worden. De bedoeling is om de krijtlijnen voor te bereiden die duidelijk moeten maken hoe de wereld van zijn CO2 verslaving gaat geraken en vooral de weg erna toe. Welke straffen er op staan op het niet nakomen van de individuele of collectieve doelstellingen.
Dat we ook nu weer wetenschappelijke rapporten krijgen die ons waarschuwen dat ons krediet sneller opraakt moet toch echt tot aktie dwingen. Dat de wereld vorig jaar weer 2% meer CO2 heeft uitgestoten mag een bewijs zijn van het verschil tussen het geschreven woord (lees verdrag van Parijs) en de effectieve resultaten. De rekening van een klimaatwijziging gaat oneindig veel duurder zijn dan het voorkomen ervan en toch is het verre van zeker dat het de mensheid gaat lukken.
Ook is de weg naar een duurzame samenleving en ook in onze sector nog lang en vol met ongelukken, enkele dagen geleden nog op de site van Electrabel waar een grote proefopstelling met batterijen in vlammen opging. Dit soort ongelukken horen er gewoon bij en zelfs grote bedrijven zoals Electrabel ontkomen niet aan de fase van “trial and error” en hiervoor hoeft men dus niemand met de vinger aan te wijzen. Dat menselijk falen vaak de oorzaak is mag dan wel zo zijn het is echter zo dat nieuwe zaken uitproberen nu eenmaal extra risico’s inhouden.
Neemt niet weg dat ieder ongeluk met nieuwe opstellingen de argwaan zal voeden en het klassieke denken alleen maar zal versterken. Afgelopen vrijdag was ik in Luxemburg en sprak daar met één van de leidinggevende fabrikanten van windmolens. Ook zij verwachten nog innovatie, maar zekerheden zijn er ook volgens hun niet. Het vertrouwen is momenteel wel groot vermits zelfs in ons kleine landje er op zee toch wel grote windmolenparken worden gebouwd en dat is zeker niet het geval in alle landen met kustlijnen. Belgische bedrijven aktief als bouwer in deze sector hopen dan ook om hun kennis te kunnen exporteren naar die landen die nog aan de omslag moeten beginnen.
En toch houdt ook onze sector vast aan het verleden, zoals ook de kolencentrale uitbaters in bijvoorbeeld Nederland ons vertellen. Zij rekenen er gewoon op dat de kolencentrales ook na 2030 gewoon open kunnen blijven omdat men massaal hout gaat verbranden in de plaats van steenkool. De argumentatie kan dan wel op papier kloppen die zegt dat dit CO2 neutraal kan, daarom is het zeker nog niet duurzaam.
Miljoenen tonnen houtchips/pallets van de ene kant van de oceaan naar de andere kant verschepen is niet duurzaam, laat staan wat de centrales lokaal uitbraken aan CO2 en andere giftige stoffen. Het mag dan al globaal via formules als CO2 neutraal worden voorgesteld, maar de uitstoot zorgt er wel dat onze lokale lucht bij de smerigste blijft in Europa.
Het argument dat vroegere regeringen hierom gevraagd hebben betekent nog geen vrijgeleide voor de toekomst, want anders zouden we nooit kunnen leren van de fouten die we gemaakt hebben en deze corrigeren. Een ander probleem van massaal hout verbranden in kolencentrales is dat dit ieder jaar vele miljarden Euro’s aan belastingsgeld kost zonder dat hier enig positief effect is op langer termijn laat staan het jaar erop. De reactie van de huidige uitbaters is begrijpelijk vermits de energiebedrijven al veel tegenslagen hebben gehad, te lage stroombeurzen, uit gratie geraakte technologie zoals kernenergie, steenkoolcentrales, defecten, etc.. De paradox blijft toch dat we in onze zogenaamde vrij gemaakte energiemarkt alleen via staatsregulering nog in staat zullen zijn om de honderden miljarden Euro’s te gaan spenderen om onze sector te verduurzamen en dat staat nu net haaks op liberalisering. Gevolg van deze paradox is dat de politiek in het algemeen de hete aardappel altijd naar een volgende regering duwt.